«Το μαχαίρι έφτασε στο κόκαλο»

(του Aντώνη Kαρκαγιάννη, Καθημερινή, 6/6/200)

Η χρήση και η κατάχρηση αυτής της φράσης της αφαίρεσε το νόημα και τη δραματικότητά της. Ολες οι κυβερνήσεις σηκώνουν κατά καιρούς κάποιο μαχαίρι, αποφασιστικά και απειλητικά και δηλώνουν ότι θα το βυθίσουν στο σώμα κάποιας επίκαιρης ανομίας ώς το κόκαλο. Ανομίες υπήρξαν πολλές, αλλά το μαχαίρι δεν έφτασε ποτέ στο κόκαλο. Οι ανομίες χάνουν την επικαιρότητά τους, ξεχνιούνται και μαζί ξεχνιέται και το φοβερό μαχαίρι του μύθου.

Στα πανεπιστήμια, όμως, μετά και την τελευταία δεκάωρη ομηρία των πρυτανικών αρχών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, το μαχαίρι έφτασε πραγματικά στο κόκαλο. Είναι καιρός να αφήσουμε κατά μέρος την προσχηματική γλώσσα και να πούμε τα πράγματα όπως πραγματικά έχουν.

Πρώτη διαπίστωση: Τα πανεπιστήμια τελούν υπό το κράτος της βίας και της τρομοκρατίας. Τη βία την ασκούν οργανωμένες μειοψηφίες, αλλά αυτό λίγη σημασία έχει. Οταν σε μια δημοκρατία ασκείται ωμή και απροκάλυπτη βία, ως μορφή πολιτικής δραστηριότητας, αυτό λέγεται φασισμός και η ευθύνη βαρύνει εκείνους που ασκούν τη βία.

Δεν χωρούν μισόλογα. Ή με τον φασισμό είσαι ή εναντίον του. Οσα κόμματα δεν καταδικάζουν τον φασισμό που ασκείται στα πανεπιστήμια, όσα τον αποδέχονται ή τον υποκινούν σημαίνει ότι και τα ίδια δεν έχουν επιλέξει, οριστικά και αμετάκλητα, δημοκρατικές μεθόδους δράσης. Οι διακηρύξεις «ανυπακοής» και μη εφαρμογής νόμων που έχουν ψηφισθεί από τη Βουλή, σύμφωνα με διαδικασίες που προβλέπει το Πολίτευμα, σημαίνουν υπονόμευση του ίδιου του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αν τα κόμματα αυτά έχουν λόγους να προχωρήσουν σε μια τόσο επικίνδυνη και διχαστική στάση, να το πουν καθαρά και χωρίς περιστροφές.

Δεύτερη διαπίστωση: Αν πραγματικά τα πανεπιστήμια τελούν υπό το κράτος φασιστικής βίας και τρομοκρατίας και απειλούνται η ζωή και η σωματική ακεραιότητα σπουδαστών και καθηγητών, είναι παράλογο να δεχθούμε ότι οι πράξεις αυτές προστατεύονται... από ακαδημαϊκό άσυλο. Θα πρόκειται για παρανοϊκή στρέβλωση των εννοιών και του ρόλου τους. Και όμως! Με την προστασία του ακαδημαϊκού ασύλου ξυλοκοπήθηκε (τι «επαναστατική» γενναιότητα!) ο πρύτανης και κρατήθηκαν έγκλειστοι επί δέκα ώρες οι μετέχοντες στις πρυτανικές αρχές του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Τίθεται το ερώτημα: Ποιος θα προστατεύει και ποιος θα περιφρουρήσει τα θύματα της φασιστικής βίας και τρομοκρατίας. Στις δημοκρατίες, αυτή η ευθύνη βαρύνει τις κυβερνήσεις. Αλλά και οι ίδιες οι πρυτανικές αρχές έχουν την υποχρέωση να προστατεύουν τα ιδρύματα που διευθύνουν, την περιουσία τους, το επιστημονικό τους έργο, τη ζωή και την ακεραιότητα όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. Με όλα τα νόμιμα μέσα.

Τρίτη διαπίστωση, η πιο θλιβερή: Τα πανεπιστήμια ουσιαστικά δεν λειτουργούν. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς έχουν τρία χρόνια να λειτουργήσουν ομαλά. Και όμως. Στο ίδιο διάστημα συρρικνώνονται ή συγχωνεύονται τα εκπαιδευτικά εξάμηνα, διενεργούνται εξετάσεις και χορηγούνται πτυχία. Αρμόδιοι και μη είναι καιρός να αναρωτηθούν τι αξία μπορεί να έχουν τα εξάμηνα, οι εξετάσεις και τα πτυχία. Για να μην κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας, μήπως θα ήταν προτιμότερο να διακοπεί και τυπικά η λειτουργία των πανεπιστημίων μέχρις ότου υπάρξουν προϋποθέσεις ομαλής εκπαιδευτικής λειτουργίας;