Επεισόδια στη Θεσ/νίκη

Επεισοδιακή ήταν η γενική συνέλευση του τμήματος Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, καθώς περίπου 50 φοιτητές κράτησαν «όμηρους» για σχεδόν τρεις ώρες, τα 30 μέλη της συνέλευσης.

Ο καθηγητής της Νομικής, Νικόλαος Ιντζεσίλογλου δήλωσε ότι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η συνέλευση, οι φοιτητές εισέβαλαν στο αμφιθέατρο και ζήτησαν να αναβληθεί η ψηφοφορία για το θέμα της διανομής των συγγραμμάτων με βάση το νέο νόμο, επικαλούμενοι σχετική απόφαση της γενικής συνέλευσης των φοιτητών.

Ακολούθησε ψηφοφορία, κατά την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της αναβολής και κατόπιν οι παραπάνω φοιτητές έκλεισαν τις πόρτες και απαγόρευσαν στα μέλη της συνέλευσης να φύγουν. Η κατάσταση εκτονώθηκε μετά από τρεις ώρες.

Εν τω μεταξύ, διακόπηκε η ψηφοφορία για την ανάδειξη προέδρου στο τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας της Θεσσαλονίκης, μετά την εισβολή ομάδας περίπου 50 φοιτητών, οι οποίοι αφαίρεσαν τις κάλπες και τις κατέστρεψαν.

Οι φοιτητές εκφράζουν την αντίθεσή τους στην πρόβλεψη του νόμου-πλαισίου για τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών για την ανάδειξη των ακαδημαϊκών οργάνων των ιδρυμάτων. Το εκλεκτορικό σώμα του τμήματος συμπεριλαμβάνει 31 μέλη ΔΕΠ, τρία μέλη ΕΤΕΠ, 1.000 φοιτητές και 300 μεταπτυχιακούς και υποψήφιους διδάκτορες.

Οι εκλογές για την ανάδειξη προέδρων τμημάτων προβλέπεται να πραγματοποιηθούν έως τις 30 Ιουνίου, ενώ η θητεία των σημερινών προέδρων λήγει στις 31 Αυγούστου.

(Newsroom ΔΟΛ, 24/06/08)

Διοικητικό Συμβούλιο

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΤαΕ που εξελέγη στις αρχαιρεσίες της 11ης/6/2008, συγκροτήθησε σε σώμα ως εξής: Πρόεδρος: Στέλιος Φραγκόπουλος, Δρ. Μηχανικός Αντιπρόεδρος: Παρ. Χατζηδιάκος, Δρ. Ηλεκτρονικής Γραμματέας: Νικόλ. Μαυρουλέας, Δρ. Εμπορ. Σχέσεων Ταμίας: Βασ. Μούσας, Δρ. Πληροφορικής Μέλος: Περικλής Λύτρας, Δρ. Κοινωνιολογίας

Η ευθύνη των πανεπιστημιακών καθηγητών

Θεόδωρος Π.Λιανός, Καθηγητής πολιτικής
Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η κατάσταση των ελληνικών πανεπιστημίων είναι άθλια. Περί αυτού δεν υπάρχει αμφισβήτηση. Τα γεγονότα που εδώ και αρκετά χρόνια λαμβάνουν χώρα στα πανεπιστήμια είναι η απόδειξη της ορθότητας της παραπάνω πρότασης. Αρθρογράφοι, σχολιαστές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί και άλλοι έχουν περιγράψει και αναλύσει την παρούσα κατάσταση σε μεγάλη έκταση και για αρκετό καιρό. Αυτό που δεν έχει εξεταστεί όσο πρέπει είναι το ερώτημα σχετικά με το ποιος ή ποιοι ευθύνονται για την παρακμή του ελληνικού Πανεπιστημίου.

Οι συνήθεις απαντήσεις στο ερώτημα αυτό είναι ότι φταίει η κυβέρνηση (η παρούσα και οι προηγούμενες) ή/και ότι φταίει η κομματικοποίηση των φοιτητικών οργανώσεων. Οι απαντήσεις αυτές περιέχουν μεγάλη δόση αλήθειας. Πράγματι, ήταν σοβαρό λάθος της τότε κυβέρνησης να δώσει δικαιώματα διοικητικού χαρακτήρα στις κομματικές φοιτητικές οργανώσεις. Δεν έχω ακόμη καταλάβει με ποια λογική εδόθη στους φοιτητές δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές πρυτάνεων, κοσμητόρων, προέδρων κ.λπ. Παράλληλα οι κομματικές φοιτητικές οργανώσεις επεδίωξαν και κατάφεραν να αποκτήσουν δυνάμεις πέραν αυτής που η νομοθεσία τούς δίνει και να τη χρησιμοποιήσουν ως συντεχνιακό όπλο με καταστροφικά για το Πανεπιστήμιο αποτελέσματα.

Ωστόσο οι απαντήσεις αυτές δεν εξαντλούν το θέμα, διότι την κύρια ευθύνη για την άθλια κατάσταση των πανεπιστημίων μας την έχουν οι καθηγητές. Από τη φύση της λειτουργίας των πανεπιστημίων, η εξουσία στον πανεπιστημιακό χώρο ανήκει στους καθηγητές. Αυτοί είναι εκείνοι οι οποίοι, αδιαφορώντας για την ποιότητα των σπουδών και υποχωρώντας στις εξωφρενικές απαιτήσεις των κομματικών παραγόντων και παρατάξεων, έχασαν τον έλεγχο και περιορίστηκαν στο να παρακολουθούν ως παθητικοί παρατηρητές την καταστροφή του Πανεπιστημίου.

Οι καθηγητές είναι εκείνοι που ψηφίζουν για καθηγητές διάφορους ανίκανους και αγράμματους, που στη συνέχεια, ακριβώς λόγω της επιστημονικής τους ανυπαρξίας, καθίστανται όργανα εξωπανεπιστημιακών δυνάμεων. Οι καθηγητές είναι εκείνοι που προσφέρουν μαθήματα μίκυ μάους. Οι καθηγητές δίνουν πτυχία σε αγράμματους φοιτητές. Οι καθηγητές συναλλάσσονται με κομματικούς παράγοντες και φοιτητές για διάφορα ζητήματα, μεταξύ των οποίων οι εκλογές διοικητικών οργάνων. Οι καθηγητές, γενικά, ανέχονται και έμμεσα επιτρέπουν στους διάφορους παράγοντες να συμπεριφέρονται με τρόπο ανάρμοστο και να διαμορφώνουν το κλίμα μέσα στα πανεπιστήμια. Συνεπώς οι καθηγητές συνολικά έχουν την κύρια ευθύνη.

Οσοι ζουν και εργάζονται στο Πανεπιστήμιο ξέρουν ότι τα παραπάνω είναι αληθή. Υπάρχουν καθηγητές που ούτε ζουν ούτε εργάζονται στο Πανεπιστήμιο. Απλώς πληρώνονται από αυτό. Αυτοί φυσικά το αρνούνται.

Η άποψη ότι οι καθηγητές είναι υπεύθυνοι για την κατάρρευση του Πανεπιστημίου έχει μια σημαντική πρακτική συνέπεια. Η βελτίωση της κατάστασης δεν μπορεί να προέλθει παρά μόνο από τους ίδιους τους καθηγητές, δηλαδή από εκείνους που έχουν ταυτίσει την επαγγελματική τους ζωή με τη ζωή του Πανεπιστημίου, που ενδιαφέρονται γι' αυτό και που έχουν τα κότσια, επιστημονικά, ηθικά και συναισθηματικά, να αντιδράσουν σθεναρά.

(Το ΒΗΜΑ, 15/06/2008)

«Το μαχαίρι έφτασε στο κόκαλο»

(του Aντώνη Kαρκαγιάννη, Καθημερινή, 6/6/200)

Η χρήση και η κατάχρηση αυτής της φράσης της αφαίρεσε το νόημα και τη δραματικότητά της. Ολες οι κυβερνήσεις σηκώνουν κατά καιρούς κάποιο μαχαίρι, αποφασιστικά και απειλητικά και δηλώνουν ότι θα το βυθίσουν στο σώμα κάποιας επίκαιρης ανομίας ώς το κόκαλο. Ανομίες υπήρξαν πολλές, αλλά το μαχαίρι δεν έφτασε ποτέ στο κόκαλο. Οι ανομίες χάνουν την επικαιρότητά τους, ξεχνιούνται και μαζί ξεχνιέται και το φοβερό μαχαίρι του μύθου.

Στα πανεπιστήμια, όμως, μετά και την τελευταία δεκάωρη ομηρία των πρυτανικών αρχών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, το μαχαίρι έφτασε πραγματικά στο κόκαλο. Είναι καιρός να αφήσουμε κατά μέρος την προσχηματική γλώσσα και να πούμε τα πράγματα όπως πραγματικά έχουν.

Πρώτη διαπίστωση: Τα πανεπιστήμια τελούν υπό το κράτος της βίας και της τρομοκρατίας. Τη βία την ασκούν οργανωμένες μειοψηφίες, αλλά αυτό λίγη σημασία έχει. Οταν σε μια δημοκρατία ασκείται ωμή και απροκάλυπτη βία, ως μορφή πολιτικής δραστηριότητας, αυτό λέγεται φασισμός και η ευθύνη βαρύνει εκείνους που ασκούν τη βία.

Δεν χωρούν μισόλογα. Ή με τον φασισμό είσαι ή εναντίον του. Οσα κόμματα δεν καταδικάζουν τον φασισμό που ασκείται στα πανεπιστήμια, όσα τον αποδέχονται ή τον υποκινούν σημαίνει ότι και τα ίδια δεν έχουν επιλέξει, οριστικά και αμετάκλητα, δημοκρατικές μεθόδους δράσης. Οι διακηρύξεις «ανυπακοής» και μη εφαρμογής νόμων που έχουν ψηφισθεί από τη Βουλή, σύμφωνα με διαδικασίες που προβλέπει το Πολίτευμα, σημαίνουν υπονόμευση του ίδιου του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αν τα κόμματα αυτά έχουν λόγους να προχωρήσουν σε μια τόσο επικίνδυνη και διχαστική στάση, να το πουν καθαρά και χωρίς περιστροφές.

Δεύτερη διαπίστωση: Αν πραγματικά τα πανεπιστήμια τελούν υπό το κράτος φασιστικής βίας και τρομοκρατίας και απειλούνται η ζωή και η σωματική ακεραιότητα σπουδαστών και καθηγητών, είναι παράλογο να δεχθούμε ότι οι πράξεις αυτές προστατεύονται... από ακαδημαϊκό άσυλο. Θα πρόκειται για παρανοϊκή στρέβλωση των εννοιών και του ρόλου τους. Και όμως! Με την προστασία του ακαδημαϊκού ασύλου ξυλοκοπήθηκε (τι «επαναστατική» γενναιότητα!) ο πρύτανης και κρατήθηκαν έγκλειστοι επί δέκα ώρες οι μετέχοντες στις πρυτανικές αρχές του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Τίθεται το ερώτημα: Ποιος θα προστατεύει και ποιος θα περιφρουρήσει τα θύματα της φασιστικής βίας και τρομοκρατίας. Στις δημοκρατίες, αυτή η ευθύνη βαρύνει τις κυβερνήσεις. Αλλά και οι ίδιες οι πρυτανικές αρχές έχουν την υποχρέωση να προστατεύουν τα ιδρύματα που διευθύνουν, την περιουσία τους, το επιστημονικό τους έργο, τη ζωή και την ακεραιότητα όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. Με όλα τα νόμιμα μέσα.

Τρίτη διαπίστωση, η πιο θλιβερή: Τα πανεπιστήμια ουσιαστικά δεν λειτουργούν. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς έχουν τρία χρόνια να λειτουργήσουν ομαλά. Και όμως. Στο ίδιο διάστημα συρρικνώνονται ή συγχωνεύονται τα εκπαιδευτικά εξάμηνα, διενεργούνται εξετάσεις και χορηγούνται πτυχία. Αρμόδιοι και μη είναι καιρός να αναρωτηθούν τι αξία μπορεί να έχουν τα εξάμηνα, οι εξετάσεις και τα πτυχία. Για να μην κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας, μήπως θα ήταν προτιμότερο να διακοπεί και τυπικά η λειτουργία των πανεπιστημίων μέχρις ότου υπάρξουν προϋποθέσεις ομαλής εκπαιδευτικής λειτουργίας;

Παρενέργειες της δωρεάν παιδείας

Η επιβολή διδάκτρων με παράλληλη θέσπιση υποτροφιών θα αναβαθμίσει τις σπουδές

Θεόδωρος Π.Λιανός, Καθηγητής πολιτικής
οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μία από τις πιο αγαπημένες φράσεις των οικονομολόγων είναι: «Δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα σ΄ αυτόν τον κόσμο». Η έννοια αυτής της φράσης είναι ότι η παραγωγή κάθε προϊόντος, υλικού ή άυλου, απαιτεί πόρους, που είναι περιορισμένοι. Το ίδιο ισχύει και για την εκπαίδευση. Η παροχή εκπαίδευσης απαιτεί μια παραγωγική διαδικασία με υψηλό κόστος για κτίρια, βιβλία, όργανα, ενέργεια κ.λπ. και φυσικά για δασκάλους. Για το κοινωνικό σύνολο η εκπαίδευση δεν είναι δωρεάν. Την πληρώνουμε. Στη χώρα μας εδώ και μισό αιώνα, περίπου, το κόστος της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες καλύπτεται από τη γενική φορολογία. Για τους εκπαιδευόμενους, από τα εξάχρονα πρωτάκια μέχρι τους σαραντάρηδες αιώνιους φοιτητές, η εκπαίδευση είναι δωρεάν.

Δεν υπάρχει καμία μελέτη η οποία να ερευνά αν το δικό μας σύστημα δωρεάν παιδείας έχει αποδώσει τα προσδοκώμενα, αν δηλαδή το ιδιωτικό και το γενικό όφελος υπερβαίνει το κόστος. Ωστόσο είναι φανερό ότι κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια το σύστημα έχει παρακμάσει, η ποιότητα της παρεχομένης εκπαίδευσης βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, η σπατάλη έχει φθάσει σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα και ο κομματικός χουλιγκανισμός μέσα στα σχολεία, κυρίως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχει κυριαρχήσει.


Ασφαλώς η παρακμή του εκπαιδευτικού μας συστήματος δεν οφείλεται εξ ολοκλήρου στο δωρεάν σύστημα που έχουμε εφαρμόσει. Για την τριτοβάθμια εκπαίδευση όμως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το υφιστάμενο δωρεάν σύστημα έχει επιτρέψει, ενθαρρύνει και καλλιεργήσει μια συμπεριφορά φοιτητών, καθηγητών και διοικητικού προσωπικού που ήταν βέβαιο ότι θα οδηγούσε στη σημερινή θλιβερή κατάσταση.

Μια πρόχειρη έρευνα και μια επίσκεψη σε οποιοδήποτε ΑΕΙ θα σας πείσει για τα εξής:

1. Κυριαρχία των κομματικών χούλιγκαν (κατ΄ ευφημισμόν φοιτητικών παρατάξεων) που εκφράζεται με κακόγουστες αφίσες, αναρτημένες κουρελούδες και βρώμικα ταμπλό που γεμίζουν τοίχους, αίθουσες και διαδρόμους.
2. Αδυναμία ομαλής διεξαγωγής της διδασκαλίας λόγω παρεμβάσεων των ανωτέρω χούλιγκαν, των μεγαφώνων στην υψηλότερη δυνατή ένταση με άσματα, κοινώς ονομαζόμενα καψούρικα ή γεγέδικα.
3. Καταστροφές από τους ανωτέρω χούλιγκαν στα έδρανα, σε γραφεία καθηγητών και διοίκησης, σε τοίχους και σε ό,τι μπορεί να καταστραφεί.
4. Απερίγραπτες σπατάλες για αγορά συγγραμμάτων δεύτερης ή τρίτης ποιότητας τα οποία δεν διαβάζονται ποτέ. Το κακό είναι ότι δεν διαβάζονται ούτε τα καλά συγγράμματα.
5. Απόλυτη αδυναμία διαχείρισης από την πλευρά των διοικούντων το πανεπιστήμιο, λόγω αδιαφορίας ή φόβου των διοικούντων (πρύτανης περιφερειακού πανεπιστημίου ανέβαλε τη συνεδρίαση της Συγκλήτου επειδή οι εκπρόσωποι μιας κομματικής- φοιτητικής παράταξης δεν μπορούσαν (;) να παραβρεθούν. Το πιστεύετε;).
6. Απουσία καθηγητών από το Πανεπιστήμιο. Οι μεν των περιφερειακών πανεπιστημίων βρίσκονται στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη, οι δε του κέντρου στις άλλες δουλειές τους.
7. Οι διοικητικοί υπάλληλοι ασχολούνται πιο πολύ με τους γειτονικούς εμπορικούς δρόμους παρά με τα γραφεία τους.

Τι σχέση έχουν τα παραπάνω θλιβερά και απαράδεκτα φαινόμενα με το «δωρεάν» της εκπαίδευσης; Μεγάλη. Σε ό,τι παρέχεται δωρεάν η τάση για κατάχρηση είναι έντονη και αναπόφευκτη. Ο φοιτητής δεν ενδιαφέρεται να τελειώσει έγκαιρα, δηλαδή στα τέσσερα ή πέντε χρόνια, διότι ο επιπλέον χρόνος δεν του κοστίζει τίποτα. Προτιμάει να κάνει κάτι άλλο. Π.χ. να δουλέψει για τον εαυτό του, να δουλέψει για το κόμμα απ΄ όπου θα αμειφθεί ή ακόμη και να το γλεντήσει όσο ο μπαμπάς πληρώνει τα έξοδα. Επίσης ο φοιτητής δεν αισθάνεται ότι έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει καλή διδασκαλία, καλό σύγγραμμα, ευπρεπές περιβάλλον κ.λπ. αφού δεν πληρώνει από την τσέπη του. Οι καθηγητές δεν αισθάνονται ότι έχουν λόγους να συγκρουσθούν με τους κομματικούς χούλιγκαν· είτε φοβούνται, είτε προτιμούν να βγάλουν το έξτρα επιμίσθιο από μια έξτρα δουλίτσα.

Παρενθετικά, είναι σκόπιμο να αναφερθεί ότι το σύστημα της δωρεάν εκπαίδευσης είναι πιθανότατα κοινωνικά άδικο, διότι άτομα με μεγάλες εισοδηματικές διαφορές αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο. Ωστόσο το άδικο του συστήματος δεν είναι το αντικείμενο του άρθρου.

Το Πανεπιστήμιο ζει (μάλλον αργοπεθαίνει) μέσα σε έναν φαύλο κύκλο κομματισμού του χειρότερου είδους, αδιαφορίας και παραίτησης, που στη συνέχεια ενδυναμώνει τον κομματισμό. Το Πανεπιστήμιο χρειάζεται την παρέμβαση ενός εξωγενούς παράγοντα. Ο παράγοντας αυτός μπορεί να είναι η επιβολή διδάκτρων κατά μάθημα κατά εξάμηνο. Πιστεύω ότι η επιβολή διδάκτρων θα φέρει τάξη στο χάος που επικρατεί σήμερα και που ενθαρρύνεται από τους ανόητους πολιτικούς μας οι οποίοι υποφέρουν από κοινωνική μυωπία.


Το άμεσο ερώτημα είναι τούτο: Τι θα συμβεί σε εκείνες τις οικογένειες που δεν έχουν την απαραίτητη οικονομική αντοχή; Τι θα γίνει με τους νέους εκείνους που έχουν την επιθυμία, τη θέληση και το μυαλό να σπουδάσουν και να διακριθούν; Η απάντηση είναι απλή. Η «δωρεάν» εκπαίδευση θα αντικατασταθεί από ένα σύστημα διδάκτρων και υποτροφιών. Δίδακτρα για όσους έχουν επιθυμία, μυαλό και εισόδημα, υποτροφίες ή/και απαλλαγές από δίδακτρα για όσους έχουν επιθυμία και μυαλό, αλλά όχι εισόδημα.

Η επιβολή διδάκτρων θα έχει άμεσα αποτελέσματα, κυρίως στην απόδοση των φοιτητών, πράγμα που είναι ο κύριος επιθυμητός στόχος. Οσοι πληρώνουν δίδακτρα για κάθε έγγραφή σε ένα μάθημα έχουν κάθε λόγο να περάσουν με την πρώτη φορά για να αποφύγουν νέα εγγραφή στο ίδιο μάθημα. Οσοι παίρνουν υποτροφία έχουν κάθε κίνητρο να περάσουν με την πρώτη φορά για να μη χάσουν την υποτροφία. Οι γονείς θα αρχίσουν να ενδιαφέρονται για το τι κάνουν τα παιδιά τους αν για κάθε εγγραφή πρέπει αυτοί να πληρώσουν. Οι φοιτητές θα αρχίσουν να σέβονται τα βιβλία τους που τώρα πετούν στα σκουπίδια και θα μάθουν να επιλέγουν βιβλία όταν πληρώσουν για να τα αποκτήσουν. Ο φοιτητής που πληρώνει για να σπουδάσει, δεν θα ανεχθεί τον κομματικό- φοιτητικό συνδικαλιστή που τον εμποδίζει να κάνει αυτό για το οποίο πληρώνει.

Επίσης θα απαιτήσει καλύτερες εκπαιδευτικές υπηρεσίες από τους καθηγητές του. Αυτό που συμβαίνει σήμερα διατυπώνεται με μια παράφραση της πρότασης που περιέγραφε την κατάσταση στην καταρρεύσασα Σοβιετική Ενωση, δηλαδή «το κράτος προσποιείται ότι πληρώνει, οι εργαζόμενοι προσποιούνται ότι εργάζονται». Το ίδιο και στο ελληνικό Πανεπιστήμιο, οι καθηγητές προσποιούνται ότι διδάσκουν, οι φοιτητές προσποιούνται ότι μαθαίνουν. Σήμερα το ελληνικό Πανεπιστήμιο έχει παραδοθεί στους κομματικούς χούλιγκαν και σε αγράμματους και αδιάφορους καθηγητές. Σήμερα διαπράττεται ένα έγκλημα σε βάρος της νεολαίας και του μέλλοντος της χώρας.

Η μικρή αναλογία των καλών και σοβαρών φοιτητών και των διακεκριμένων καθηγητών δεν μπορεί να μεταβάλει την κατάσταση. Αυτοί βρίσκονται υπό διωγμόν. Οπως έλεγε ο Αριστοφάνης: «το κακό χρήμα εκδιώκει το καλό».

Η σταδιακή απαξίωση της Παιδείας

(του Νίκου Νικολάου, καθημερινή, 4/6/2008)

Η ζημιά που έχει γίνει στην Παιδεία μας με την αναταραχή στα πανεπιστήμια, τις πράξεις βίας, τις παρατεταμένες καταλήψεις και γενικά την υποβάθμιση των σπουδών, θα αποδειχθεί μοιραία για την πρόοδο της χώρας. Αυτό μου υπογραμμίζουν σοβαροί πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, οι οποίοι μου εξηγούν ότι όλα αυτά τα χαμένα χρόνια, από το ’80 και μετά, που το επίσημο κράτος άφησε την Παιδεία να την απαθλιώνουν τα κόμματα και οι συντεχνίες, χάσαμε ουσιαστικά μια γενιά από την ηγέτιδα τάξη της κοινωνίας μας, που δεν μπορεί να είναι φυσικά άλλη από τους ανθρώπους οι οποίοι συναποτελούν το κοινωνικό στρώμα, που είναι φορέας της γνώσης και, συνεπώς, και της προόδου μιας χώρας.

Και το πλέον σημαντικό είναι ότι η γενιά αυτή δεν έγινε μόνο πιο ολιγάριθμη, αλλά και πιο ταξική, αφού οι μόνοι που δεν στερήθηκαν τη μόρφωση ήταν τα παιδιά των πλουσίων οικογενειών που είχαν τα οικονομικά για να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Και το πιο τραγικό ακόμη είναι ότι την ώθηση στο να γίνει η παιδεία πιο ταξική την έδωσαν και τη δίνουν τα κόμματα της Αριστεράς, που κατά τα άλλα ισχυρίζονται ότι είναι προοδευτικά κόμματα, που δήθεν αγωνίζονται να διορθώσουν τις αδικίες του καπιταλιστικού συστήματος!

Ο μέγας Ναπολέων έλεγε ότι η εκπαίδευση ενός παιδιού ξεκινάει μια γενιά πριν, με την εκπαίδευση της μάνας του. Αυτό θα πει ότι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν ορισμένες χώρες στην Παιδεία σήμερα, δεν είναι αποτέλεσμα προσπαθειών μιας ή δύο δεκαετιών, αλλά μιας συστηματικής διαχρονικής προσπάθειας.

Συνεπώς, όντως με τα όσα συμβαίνουν μετά το ’80 στα πανεπιστήμια, η επόμενη γενιά των μορφωμένων με βάση τις απαιτήσεις της εποχής, αλλά και της δικής μας οικονομίας, θα είναι πιο ολιγάριθμη και θα προέρχεται από την ανώτερη τάξη. Τα παιδιά του λαού, θα παίρνουν πτυχίο από το Πάντειο για να γίνουν διεθνολόγοι ή κοινωνιολόγοι, δεν θα βρίσκουν δουλειά, θα φθείρονται στις καφετέριες και οι γονείς τους θα ικετεύουν τους κομματάρχες της περιοχής για ένα διορισμό στο Δημόσιο.

Στις 6 Μαΐου, σε μια εκδήλωση στο Ζάππειο, ο πρόεδρος του περίφημου Αμερικανικού Πανεπιστημίου Γέιλ, κ. Ρίτσαρντ Λέβιν, έδωσε στοιχεία για το πώς η παγκοσμιοποίηση επηρεάζει και αλλάζει τους στόχους της εκπαιδευτικής πολιτικής. Το Γέιλ, είπε, εδώ και 40 χρόνια παίρνει κάθε χρόνο 1.300 νέους φοιτητές, γιατί τόσους μπορεί να μορφώσει σωστά.

Οι αιτήσεις παλαιότερα έφθαναν τις 8.000 και σήμερα ανέρχονται σε 24.000 και η ποιότητα των υποψηφίων είναι πολύ καλύτερη, ενώ αυξάνεται συνεχώς το ποσοστό των ξένων φοιτητών. Η παγκοσμιοποίηση δεν άλλαξε μόνο την ύλη και τον τρόπο διδασκαλίας στα πανεπιστήμια, αλλά και τη ροή των φοιτητών από χώρα σε χώρα. Το 1975, οι φοιτητές που σπούδαζαν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, υπολογίζονται σε 800.000, ενώ σήμερα φθάνουν τα 2.500.000. Σήμερα, στις ΗΠΑ, το 30% των διδακτορικών και στην Αγγλία το 38%, γίνονται από ξένους φοιτητές.

Η Παιδεία είναι η πιο δημοκρατική και προοδευτική δύναμη της εποχής μας, προσέθεσε ο κ. Λέβιν και έφερε ως απόδειξη ότι οι πτυχιούχοι του Γέιλ σε 20 χρόνια έχουν ίσες εισοδηματικές απολαβές, ανεξάρτητα από την τάξη των γονέων των. Η κατάκτηση της Παιδείας είναι ο καλύτερος τρόπος για μια δίκαιη αναδιανομή εισοδήματος. Και κατέληξε λέγοντας ότι: «Στη σύγχρονη οικονομία, το παγκόσμιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απορρέει από την ικανότητα των χωρών να καινοτομούν και να αναπτύσσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες».

Μια τέτοια όμως γνώση δίνεται στους νέους από σοβαρά και σωστά διοικούμενα πανεπιστήμια, που απορροφούν όσους φοιτητές μπορούν να καταρτίσουν. Στην Ελλάδα δεν έχουμε τέτοια πανεπιστήμια και όσα είναι καλά, τα επεκτείνουμε με σχολές από πόλη σε πόλη για να παίρνουν περισσότερους φοιτητές παρέχοντας χαμηλότερης ποιότητας εκπαίδευση! Και οι μόνοι ευχαριστημένοι από αυτή τη διαδικασία απαξίωσης της Παιδείας είναι οι επαρχιακοί μαγαζάτορες και όσοι νοικιάζουν δωμάτια!

Η φοιτητική συνδιοίκηση απέτυχε

Π. ΣΑΚΚΑΣ, είναι αναπλ. καθηγητής,
πρόεδρος ΔΕΠ Ιατρικής Αθηνών.

Όταν το 1974, το κεντρικό αίτημα του φοιτητικού κινήματος ήταν η συνδιοίκηση των πανεπιστημίων, ποτέ δεν φανταζόμαστε ότι θα φτάναμε στα επεισόδια της τελευταίας εβδομάδας. Ζητούσαμε συμμετοχή στη διοίκηση των ΑΕΙ, γιατί θέλαμε να αλλάξουμε την οργάνωση των πανεπιστημίων, ώστε να ακολουθήσουν τις εξελίξεις της επιστήμης και όχι τις προσωπικές ανάγκες των καθηγητών μας. Θέλαμε δημοκρατικές διαδικασίες στη λήψη των διοικητικών αποφάσεων, ώστε να περιορίσουμε την αυταρχικότητα των καθηγητών μας. Αγωνιζόμαστε για κατοχύρωση του ακαδημαϊκού ασύλου, ώστε να σταματήσουμε την επέμβαση της Αστυνομίας και της Ασφάλειας στις συνελεύσεις των φοιτητών.

Σε αναγνώριση των αγώνων του φοιτητικού κινήματος, το οποίο βοήθησε ουσιαστικά στην πτώση της χούντας, το πρώτο Σύνταγμα επιφύλαξε εξαιρετική θέση στα πανεπιστήμια και στο προσωπικό τους. Αργότερα, η πρώτη κυβέρνηση του ΠαΣοΚ, με τον νόμο-πλαίσιο του 1982, εξασφάλισε τη συμμετοχή των φοιτητών σε όλα τα όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων.

Δυστυχώς όμως, προοδευτικά η συμμετοχή των φοιτητών εξελίχθηκε σε συμμετοχή των φοιτητικών παρατάξεων, δηλαδή των κομμάτων. Οι φοιτητικές παρατάξεις άρχισαν να δουλεύουν πελατειακά, κατά το πρότυπο των κομμάτων. Έτσι άρχισαν να πιέζουν για ευκολότερη απόκτηση του πτυχίου και όχι για ανώτερη ποιότητα σπουδών. Ζητούν ευκολότερες εξετάσεις και λιγότερες ώρες φοίτησης. Αντί να ζητούν αύξηση των ωρών διδασκαλίας, απαιτούν να μην αλλάξει τίποτε στο πρόγραμμα σπουδών, φοβούμενοι «εντατικοποίηση» των σπουδών. Οι φοιτητικές παρατάξεις πλέον έχουν εξελιχθεί στην πιο αντιδραστική δύναμη στον ακαδημαϊκό χώρο.

Όσον, τέλος, αφορά το άσυλο, αυτό έχει εξελιχθεί σε πέπλο προστασίας κάθε έκνομης δράσης, από εμπόριο ναρκωτικών ως εργαστήριο παραγωγής μολότοφ. Επιπλέον οι φοιτητές, προστατευόμενοι από το άβατο της Αστυνομίας, προβαίνουν σε αυθαίρετες καταλήψεις πανεπιστημιακών κτιρίων, καταπατώντας κάθε δικαίωμα πρόσβασης και εργασίας σε μέλη του διδακτικού προσωπικού (ΔΕΠ).

Διάχυτη είναι πλέον η εντύπωση μεταξύ της συντριπτικής πλειονότητας των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας, κυρίως μάλιστα μεταξύ όλων μας, που αγωνιστήκαμε για την κατάκτηση αυτών των φοιτητικών προνομίων, ότι πλέον έφτασε η ώρα να σταματήσουν. Δυστυχώς η φοιτητική συνδιοίκηση οδήγησε σε φοιτητική αυθαιρεσία. Ήταν άλλη μια ωραία ιδέα, της οποίας η εφαρμογή οδήγησε σε εφιάλτη.

(ΒΗΜΑ, 01/06/2008)