Η άτυπη αξιολόγηση των ελληνικών ΑΕΙ

(του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή, 31/10/2007)

Κανονικά, οι ραγδαίες εξελίξεις στο μέτωπο της Παιδείας έπρεπε να μας προβληματίσουν. Περισσότερο εκείνους που ασχολούνται με το αντικείμενο. Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης αναζητεί ιδιωτική επιχείρηση για να φτιάξει τμήμα μεταπτυχιακών στη χώρα πρέπει να θορυβήσει διττά την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Πρώτον: η ζωή καταργεί τοις πράγμασι το άρθρο 16 και όπως έμαθε ο αείμνηστος Δημήτρης Μαρούδας, υπουργός τύπου του ΠΑΣΟΚ κατά το παρελθόν, δεν υπάρχει τρόπος να καταρριφθούν τα τμήματα - δορυφόροι των ξένων Πανεπιστημίων.

Δεύτερον: το γεγονός ότι η Σορβόνη ψάχνει ιδιωτικό εκπαιδευτικό οργανισμό και το φημισμένο London School of Economics (LSE) κατέληξε ήδη σε συμφωνία με κολέγιο της Θεσσαλονίκης για να φτιάξει τμήμα οικονομικών σπουδών, σημαίνει μια άτυπη αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μονάδων που δεν κολακεύει καθόλου τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια. Οχι, βέβαια, πως τα ιδιωτικά κολέγια είναι καλύτερα των κρατικών ΑΕΙ. Οι εγγενείς, όμως, αγκυλώσεις των ελληνικών πανεπιστημίων κάνουν τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια πιο ελκυστικούς εταίρους.

Ετσι έχουμε ένα απολίθωμα στο ελληνικό Σύνταγμα που κάνει τριπλή ζημιά: πρώτον, δεν μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη της ιδιωτικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης απαξιώνοντας τον καταστατικό χάρτη της χώρας. Κανόνες που εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να εφαρμοστούν αφαιρούν κύρος από ολόκληρο το νομοθετικό πλαίσιο. Δεύτερον, δεν επιτρέπει στο δημόσιο πανεπιστήμιο να αναπτυχθεί. Οπως διεξοδικά ανέλυσε στο βιβλίο «Πέρα από το άρθρο 16» ο κ. Νίκος Αλιβιζάτος το γεγονός ότι τα ΑΕΙ υποχρεούνται να είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τα κάνει εξαιρετικά δυσκίνητα.

Το αποτέλεσμα είναι αυτό που τώρα βιώνουμε: τα καλά ξένα πανεπιστήμια απευθύνονται στα δημόσια, βιώνουν ένα γραφειοκρατικό εφιάλτη για να στραφούν στην επόμενη λύση δηλαδή στα ιδιωτικά κολέγια. Μπορεί τα τελευταία να μην είναι από εκπαιδευτική άποψη τόσο καλά, αλλά είναι ευέλικτα στις συνεργασίες. Και ας μην αυταπατώμεθα: με την εκπαιδευτική τεχνογνωσία που θα μεταφέρουν τα ξένα πανεπιστήμια στους ιδιωτικούς οργανισμούς, θα κάνουν κάποια κολέγια ευθέως ανταγωνιστικά των δημοσίων και στο επίπεδο σπουδών.

Με άλλα λόγια το άρθρο 16, όχι μόνο δεν βοηθά το δημόσιο πανεπιστήμιο, αλλά μακροχρόνια ευνοεί την ιδιωτική εκπαίδευση. Κι αυτό δεν είναι καν το χειρότερο. Μεσοπρόθεσμα πνίγει εν τη γενέσει ένα τρίτο πόλο που θα μπορούσε να αποτελέσει διέξοδο μεταξύ του κρατικού και ιδιωτικού Πανεπιστημίου: Τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια από κοινωνικούς φορείς. Κακά τα ψέματα: φορείς όπως η ΓΣΕΕ δεν πρόκειται να ανοιχτούν σε τομείς που το γράμμα του Συντάγματος απαγορεύει, κάτι που δεν διστάζουν να το κάνουν όσοι προσδοκούν το κέρδος.

Έτσι δίνεται άπλετος χρόνος να υποβαθμιστεί η δημόσια εκπαίδευση και να ενδυναμωθεί η ιδιωτική με ξένες συνεργασίες κ.λπ. Ετσι μέχρι να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 θα έχουμε α) γραφειοκρατικά στη λειτουργία τους και ως εκ τούτου απαξιωμένα δημόσια πανεπιστήμια, β) ευέλικτα και καλά ιδιωτικά κολέγια και γ) ανύπαρκτα μη κερδοσκοπικά, μη κρατικά ΑΕΙ. Κι όλα αυτά προς δόξα της επανάστασης που κάποιοι περιφέρουν με λάβαρα στους δρόμους...

Μήνυμα του πρύτανη στο κενό

Από το blog «ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ)» του καθηγητή Γιάννη Πανάρετου: Ο πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) έστειλε το ακόλουθο μήνυμα (ΛΟΧΡΗ σημαίνει Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής).

22 Οκτωβρίου 2007

Αγαπητά μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας,

Την περασμένη Τετάρτη μια ομάδα φοιτητών εισέβαλε στην αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης του ΛΟΧΡΗ, την ώρα της κρίσης-προαγωγής δύο μελών ΔΕΠ του Τμήματος, και διέκοψε τη διαδικασία με πρόσχημα την «μη εφαρμογή του Νόμου».

Όπως έχω ήδη πεί, πρακτικές σαν αυτές δεν τιμούν τους φοιτητές μας και συμβάλλουν αποκλειστικά στον αποπροσανατολισμό και την υποβάθμιση του αγώνα για την πρόοδο του δημόσιου Πανεπιστημίου.

Ταυτόχρονα, αποτελεί πρωτόγνωρη πρακτική οι φοιτητές του ΟΠΑ να εμποδίζουν εργαζόμενους στο Πανεπιστήμιο από το δικαίωμα εξέλιξής τους, πράγμα που αποτελεί κατάφωρη αδικία απέναντί τους, αλλά και τορπιλίζει οποιαδήποτε προσπάθεια ενεργοποίησης των μελών ΔΕΠ, και ιδίως των νέων, για ένα καλύτερο Πανεπιστήμιο, για ένα καλύτερο αύριο.

Καλώ το Σύλλογο των φοιτητών να καταδικάσει τις ενέργειες αυτές. Καλώ επίσης το Σύλλογο μελών ΔΕΠ και το Σύλλογο διοικητικού προσωπικού να ασχοληθούν με το θέμα, καθότι η συγκεκριμένη ενέργεια θίγει καίρια δικαιώματα των εργαζομένων μας.

Η ΓΣ του ΛΟΧΡΗ πρέπει να επαναληφθεί άμεσα και να προχωρήσει τις κρίσεις που διεκόπησαν βίαια.

Με τιμή
Γρηγόρης Πραστάκος
Πρύτανης

Αφού έχουν αποκτήσει δια της σιωπής και της ανοχής το δικαίωμα να εμποδίζουν τους εργαζόμενους -εκπαιδευτικούς και διοικητικούς- να εργαστούν, τί είναι ένα βήμα παραπάνω να εμποδίσουν την εξέλιξη των εκπαιδευτικών; Και τί νόημα έχει η διαπίστωση ότι «πρέπει να επαναληφθεί άμεσα η ΓΣ και να προχωρήσει τις κρίσεις»; Σε ποιους απευθύνεται ο κ. πρύτανης, στο κενό; Ποιος είναι εντεταλμένος να εφαρμόσει τους νόμους; Ποιος είναι πρύτανης εκεί; Αμ' έπος αμ' έργον, λοιπόν!

Επιμυθείς αντί Προμηθείς...

(click)




.

Η αναθεώρηση του άρθρου 16

...

Όπως ήταν αναμενόμενο, το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης αναθεωρεί ντε φάκτο το άρθρο 16 του Ελληνικού Συντάγματος. Προσεγγίζοντας ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς φορείς για τη συγκρότηση κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων στην Ελλάδα έκανε παρωχημένη τη συζήτηση περί κρατικών και ιδιωτικών πανεπιστημίων. Η Σορβόννη υλοποιεί απλά τις αποφάσεις της Ε.Ε.

Έτσι για μια ακόμη φορά το νομικό μας πλαίσιο ξεπερνιέται από τις εξελίξεις και η ελληνική Πολιτεία αδυνατεί να ρυθμίσει οτιδήποτε. Από την άλλη πλευρά, το μόνο που απομένει για τα ελληνικά κρατικά ΑΕΙ είναι αυτό που όλοι οι πολέμιοι του άρθρου 16 απεύχονται: να ανταγωνιστούν με ιδιωτικούς φορείς για την προσέλκυση αυτών των προγραμμάτων.

Πολλές φορές η ζωή λύνει προβλήματα, τα οποία οι πολιτικοί κρύβουν κάτω από το χαλί. Μόνο που έτσι δεν εξασφαλίζεται η άριστη λύση. Θα ήταν προτιμότερο να προλαμβάνονται καταστάσεις, αντί να τρέχει εκ των υστέρων η Πολιτεία να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα.

(http://www.kathimerini.gr)

Λύση εξ Εσπερίας

(click)

Προς τους πρωτοετείς φοιτητές

του Θέμη Λαζαρίδη

Καθηγητή Χημείας, City College of N.Y.

Με την ευκαιρία έναρξης προχθές του νέου ακαδημαϊκού έτους ένας φοιτητής που συχνάζει στο μπλογκ μού ζήτησε να γράψω ένα κείμενο για διανομή στους πρωτοετείς φοιτητές της σχολής του. Έγραψα το εξής:

Αγαπητοί πρωτοετείς φοιτητές,

είμαι σίγουρος ότι νιώθετε μεγάλη χαρά και ανακούφιση για την είσοδό σας στο πανεπιστήμιο. Δουλέψατε σκληρά, κριθήκατε δίκαια και αντικειμενικά, και τα καταφέρατε. Συγχαρητήρια.

Θα ήθελα πολύ να σας απευθύνω ένα αισιόδοξο μήνυμα αλλά δεν μπορώ. Παρά τη σχετική ευημερία, η χώρα μας διέρχεται μιά βαθιά κρίση, πολιτική, ιδεολογική, και οικονομική. Πάνω από όλα, μιά κρίση αξιών. Πριν από 25 χρόνια η Ελλάδα ήταν ουραγός στους 10 της ΕΟΚ. Πριν από 10 χρόνια ήταν ουραγός στους 15 της ΕΕ. Σήμερα είναι ουραγός στους 25 της ΕΕ. Τα ελληνόπουλα καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις των διεθνών εκπαιδευτικών διαγωνισμών. Η Ελλάδα βαθμολογείται κάτω από τη βάση από τη Διεθνή Διαφάνεια και κατατάσσεται δίπλα σε αφρικανικές χώρες όσον αφορά τη διαφθορά. Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα ακόμα μιλάμε για ρουσφέτια, φακελάκια, και μίζες.

Οι πηγές της κακοδαιμονίας μας είναι πολλές. Θα σας αναφέρω μερικές:

• Άκρατη ιδιοτέλεια. Η Ελλάδα είναι ένα άθροισμα ιδιωτικών συμφερόντων. Ο Έλληνας βάζει πάνω από όλα το ατομικό του βόλεμα. Δεν υπάρχει κοινωνική συνείδηση, η έγνοια για το δημόσιο συμφέρον. Δεν υπάρχει η θέληση για συλλογική δράση με στόχο το κοινό καλό. Αντίθετα, υπάρχει έντονη συλλογική δράση για την υπεράσπιση συντεχνιακών συμφερόντων. Στο τέλος όλοι βγαίνουμε χαμένοι. Δεν μπορεί να οικοδομηθεί πολιτισμένη κοινωνία χωρίς κάποιο ελάχιστο ποσοστό ιδεαλιστών που ενδιαφέρονται και εργάζονται για το κοινό καλό.

• Κομματικός φανατισμός. Πολλοί δεν αντιλαμβάνονται τη διαφορά μεταξύ πολιτικής και ποδοσφαίρου. Η μέθη του να ανήκεις κάπου αντικαθιστά τη νηφάλια σκέψη. Η σκοπιμότητα αντικαθιστά την ειλικρίνεια. Βέβαια, ο φανατισμός αυτός είναι συχνά κήβδιλος· πίσω του κρύβεται και πάλι η ιδιοτέλεια, η επιδίωξη να αποκτήσει κανείς αθέμιτα πλεονεκτήματα χρησιμοποιώντας τους κομματικούς πελατειακούς μηχανισμούς. Πολλοί ακόμα ψηφίζουν ένα κόμμα με την προοπτική διορισμού στο δημόσιο. Θα τα δείτε όλα αυτά στη συμπεριφορά των κομματικών παρατάξεων του φοιτητικού συνδικαλισμού και στις περίφημες «γενικές συνελεύσεις».

• Άρνηση αποδοχής της πραγματικότητας. Ο στίχος του Διονύση Σαββόπουλου (μετάφραση ενός του Bob Dylan) «αφού δεν είχε νέα ευχάριστα να πει, καλύτερα να μη μας πει κανένα» ταιριάζει απόλυτα στη σύγχρονη Ελλάδα. Είμαστε έθνος στρουθοκαμήλων. Στηρίζουμε αυτούς που μας χαϊδεύουν τα αυτιά, που ικανοποιούν τις ψευδαισθήσεις μας, που κολακεύουν την ατομική ή εθνική υπερηφάνεια. Όσοι λένε δυσάρεστες αλήθειες αποπέμπονται. Οι λαοί τριγύρω μας τρέχουν, κι εμείς ζούμε στον κόσμο μας αλληλοβαυκαλιζόμενοι.

• Ανορθολογισμός. Στην Ελλάδα συνήθως τα ζητήματα αντιμετωπίζονται με συναισθηματικό τρόπο. Επειδή μιά σημερινή κατάσταση Α παραπέμπει σε μιά παρελθοντική κατάσταση Β, κρίνουμε την Α με βάση την Β αγνοώντας τις μεγάλες αλλαγές που μπορεί να έχουν στο μεταξύ επέλθει. Πολλά πράγματα γίνονται αυτόματα αποδεκτά χωρίς σκέψη και προβληματισμό. Προβλήματα καταγγέλλονται χωρίς να αναζητείται η πηγή τους και η λύση τους. Λέξεις χρησιμοποιούνται χωρίς κατανόηση της σημασίας τους. Ακόμη χειρότερα, το νόημα κάποιων λέξεων έχει διαστρεβλωθεί εντελώς, σε σημείο που η χώρα θυμίζει την κοινωνία του Όργουελ.

• Η επιδίωξη της ήσσονος προσπάθειας (κοινώς τεμπελιά) επικρατεί παντού. Το πανεπιστήμιο δεν αποτελεί εξαίρεση. Μεγάλη μερίδα των Ελλήνων φοιτητών επιδιώκει να πάρει πτυχίο με τη λιγότερη δυνατή προσπάθεια. Μεγάλη μερίδα των Ελλήνων καθηγητών επιδιώκει να αμοίβεται και να προάγεται με τη λιγότερη δυνατή προσπάθεια. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτικών επιδιώκουν να επανεκλεγούν με το λιγότερο δυνατό έργο. Το αποτέλεσμα είναι μιά Ελλάδα ουραγός.

• Περιφρόνηση του νόμου και έλλειψη δημοκρατικής παιδείας. Για τον Έλληνα η παραβίαση του νόμου είναι «μαγκιά». Ενίοτε βαφτίζεται και «λαϊκός αγώνας». Η ελευθερία συγχέεται με την ασυδοσία. Η τήρηση του νόμου και της τάξης με την καταστολή. Η δημοκρατία με την υπερίσχυση της πλειοψηφίας, ακόμα και όταν αναφαίρετα δικαιώματα της μειοψηφίας καταπατούνται. Η πολιτεία ψηφίζει νόμους τους οποίους αδιαφορεί να εφαρμόσει. Πολλές φορές η πολιτική ηγεσία παραβιάζει τους νόμους που η ίδια ψηφίζει. Η Ελλάδα απέχει πολύ από το να είναι μιά ευνομούμενη χώρα και ένα κράτος δικαίου. Μέχρι και η αμεροληψία της δικαιοσύνης έχει φτάσει να αμφισβητείται με τα διάφορα παραδικαστικά κυκλώματα.

• Έλλειψη κουλτούρας διαλόγου, τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, από το καφενείο της γειτονιάς μέχρι τη Βουλή. Τις περισσότερες φορές ο διάλογος δεν είναι ανταλλαγή σκέψεων με σκοπό την εύρεση της αλήθειας ή της καλύτερης λύσης σε ένα πρόβλημα αλλά μιά στείρα προσπάθεια να σκοράρουμε πόντους κατά του αντιπάλου ή να δείξουμε ότι είμαστε εξυπνότεροι.

• Υπερβολική προσήλωση στον καταναλωτισμό και υποτίμηση της αξίας της δημιουργικότητας. Η αξία του σύγχρονου Έλληνα καθορίζεται από τα ρούχα που φοράει και το αυτοκίνητο που οδηγεί. Σκοπός της ζωής είναι η μέγιστη δυνατή κατανάλωση. Η δημιουργία δεν αναγνωρίζεται ως πηγή ευτυχίας. Η φιλοδοξία εξοβελίζεται ως ελάττωμα του χαρακτήρα. Η επιχειρηματικότητα, μιά καθαρή εκδήλωση δημιουργικότητας, θεωρείται από πολλούς επιλήψιμη δραστηριότητα.

• Απαξίωση της ακεραιότητας και των άλλων ηθικών αξιών. Η στάση του σύγχρονου Έλληνα σε ηθικά ζητήματα συνοψίζεται στη φράση «έλα μωρέ». Για την κατεστημένη ιντελλιγκέντσια του τόπου η ηθική είναι μιά έννοια ξεπερασμένη και η επίκληση ηθικών αξιών απορρίπτεται ως «ηθικολογία». Ως αποτέλεσμα, «σωστό» είναι αυτό που μας συμφέρει. Αν μπορείς να κλέψεις χωρίς να σε πιάσουν, κλέβεις. Αν μπορείς να αντιγράψεις στις εξετάσεις, αντιγράφεις. Αν μπορείς να λάβεις φακελάκι, το λαμβάνεις. Όμως, ακόμα κι αν η λαμογιά βραχυπρόθεσμα επιβραβεύεται, μακροπρόθεσμα και σε συλλογικό επίπεδο είναι καταστροφική για τον τόπο.

Αυτή είναι η Ελλάδα που κληρονομείτε. Το ερώτημα είναι τι θα κάνετε εσείς. Θα συμβιβαστείτε με το «σύστημα» ή θα παλέψετε να το αλλάξετε; Θα κοιτάξετε να βολευτείτε όπως όπως ή θα προσπαθήσετε να δημιουργήσετε τις προϋποθέσεις για πρόοδο ολόκληρης της κοινωνίας; Θα ακολουθήσετε την πεπατημένη ή θα προσπαθήσετε να ανοίξετε καινούριους δρόμους; Αν επιθυμείτε το δεύτερο, ετοιμαστείτε να τραβήξετε κουπί. Ο κόσμος σήμερα είναι πολύπλοκος και δεν υπάρχει (κατά τη γνώμη μου) κάποιος φορέας, κάποιο κόμμα, κάποια οργάνωση που να εκφράζει αυτή τη στιγμή απόλυτα την προοδευτική κατεύθυνση για τη χώρα. Υπάρχουν άτομα, ανοργάνωτα, κουρασμένα, απογοητευμένα. Τους νέους συλλογικούς φορείς θα πρέπει να τους διαμορφώσετε εσείς οι ίδιοι. Με ανοιχτό μυαλό, με κριτική διάθεση, με ορθολογισμό, και με ήθος.

Μακάρι να επιλέξετε αυτό το δρόμο. Σας εύχομαι καλή επιτυχία.

Συνέντευξη με τον καθηγητή Θάνο Βερέμη

- Τελικά ο νέος νόμος-πλαίσιο για τα ΑΕΙ θα εφαρμοστεί ή όχι; Φαίνεται ότι πολιτεία και πανεπιστημιακοί πλησιάζουν σε κάποιο σημείο σύγκλισης, με στόχο την αποφυγή νέων συγκρούσεων. Θα είναι εις βάρος του νέου νόμου αυτή η σύγκλιση;

«Πράγματι, η κυβέρνηση μοιάζει να μη θέλει περιπέτειες. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα εφαρμόσει τον νόμο. Αυτά που δυσλειτουργούν εξάλλου είναι δύο ή τρία άρθρα του. Τα εκλεκτορικά σώματα για τις κρίσεις πανεπιστημιακών που είναι πολυπρόσωπα και απαιτείται το 1/3 τους να είναι εκλέκτορες εκτός τμήματος, οι 4ετείς συμφωνίες προγραμματισμού που πρέπει να κάνουν τα πανεπιστήμια με την πολιτεία και τα πανεπιστημιακά συγγράμματα. Για το πρώτο υπάρχει λύση. Εμείς προτείνουμε να γίνουν τα εκλεκτορικά σώματα ολιγομελέστερα (τετραμελή ή εννεαμελή) ώστε οι μετακινούμενοι πανεπιστημιακοί να είναι λιγότεροι και να μη δημιουργούν προβλήματα στα πανεπιστήμια. Ο τετραετής προγραμματισμός είναι επίσης κάτι καινούργιο για τα πανεπιστήμια. Πού να τον ξέρουν τον προγραμματισμό; Είχαν κάνει ποτέ κάτι αντίστοιχο; Ας τους δώσουν λοιπόν χρόνο. Ενα εξάμηνο, δύο. Σύντομα θα συντονιστούν. Το ίδιο ισχύει για τα συγγράμματα.

Ο νέος νόμος-πλαίσιο δεν είναι μόνο τρία άρθρα. Είναι πολλά ακόμη που θα εφαρμοστούν ή και εφαρμόζονται. Δεν καταργείται έτσι ένας νόμος. Δεν είναι η Παιδεία εκείνη που καίει σήμερα. Είναι το Ασφαλιστικό. Αυτό καίει και ζεματάει και δεν θα προχωρήσει. Ποιο είναι το πρόβλημα στην Παιδεία; Που βγήκε ένα 5% των πανεπιστημιακών στον δρόμο μαζί με την ΟΛΜΕ (σ.σ.: καθηγητές μέσης εκπαίδευσης) και χάλασε ο κόσμος;».

- Η κοινή γνώμη όμως απέδειξε με χαρακτηριστικότατο τρόπο τη δύναμή της. Η κυρία Μαριέττα Γιαννάκου έμεινε εκτός Κοινοβουλίου.

«Την κυρία Γιαννάκου δεν την "έφαγαν" ο νόμος-πλαίσιο και τα πανεπιστήμια, αλλά το βιβλίο της Ιστορίας. Προεκλογικά τη "σταύρωσαν" για το βιβλίο. Αυτοί που την καταψήφισαν δεν ήταν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά οι ψηφοφόροι της Δεξιάς που ενοχλήθηκαν με την ιστορία του βιβλίου. Οι ψηφοφόροι που άκουσαν την Εκκλησία και τις διάφορες κινήσεις πολιτών να καταγγέλλουν ότι ατιμάζει τα ιερά και τα όσιά μας ως κράτους και άναψαν».

- Το βιβλίο τελικά αποσύρθηκε. Εκανε λάθος η κυρία Γιαννάκου;

«Το λεγόμενο λάθος της κυρίας Γιαννάκου ήταν η επιμονή της στην τήρηση των κανόνων ανάθεσης και δοκιμής των βιβλίων. Και βέβαια η παρρησία της. Δεν ήταν στον χαρακτήρα της να αποσύρει το βιβλίο γιατί είναι άνθρωπος με ισχυρή θέληση. Είναι λεβεντιά η κυρία Γιαννάκου. Θα με θυμηθείτε ότι θα τη νοσταλγήσουμε. Είναι ασυνήθιστος άνθρωπος. Το βιβλίο κακώς αποσύρθηκε. Ηταν μια κίνηση με στόχο να κατευνάσει τους κινδύνους από τα δεξιά. Η απόσυρσή του όμως ήταν αναμενόμενη και δεν μου προξένησε καμία έκπληξη. Ελπίζω το νέο βιβλίο να ακολουθήσει τη διαδικασία ανάθεσης σε αριστείς, όπως συνέβη με εκείνο της Γ´ Λυκείου».

- Η κυβέρνηση ανοίγει σύντομα και θέμα εξεταστικού συστήματος. Πείτε μου, γιατί στην Ελλάδα χρειαζόμαστε ακόμη τις πανελλαδικές εξετάσεις;

«Στο παρελθόν όλη τη δουλειά την έκαναν τα πανεπιστήμια. Επειδή όμως γίνονταν λαθροχειρίες και ξαφνικά έβλεπες τα παιδάκια και τα εγγονάκια των πανεπιστημιακών στις σχολές πρώτης ζήτησης, θεσπίστηκε το υπάρχον σύστημα, το οποίο εξασφάλισε μεγαλύτερη αξιοπιστία. Το σύστημα αυτό όμως κατέστρεψε το Λύκειο. Ετσι, το νέο εξεταστικό πρέπει να συνοδεύεται απαραιτήτως από την απαλλαγή του Λυκείου από τη δουλεία των πανελλαδικών. Μια επιτροπή του ΕΣΥΠ για το εξεταστικό που δεν ολοκλήρωσε το έργο της αλλά θα επαναλειτουργήσει, ελπίζω σύντομα, είχε καταλήξει στη λύση ενός "προπαρασκευαστικού" έτους που θα ήταν το πρώτο από τα τέσσερα (ή πέντε) πανεπιστημιακά έτη».

- Ποιος είναι ο λόγος, κατά τη γνώμη σας, για τον οποίο τα πανεπιστήμια παραμένουν στη χώρα μας τόσο στενά συνδεδεμένα με το κράτος; Είναι πρόβλημα της πολιτείας ή έχουν αναπτυχθεί στο εσωτερικό τους «επικίνδυνες σχέσεις» που δεν τα αφήνουν να ωριμάσουν και να εξελιχθούν μέσα στον ευρωπαϊκό χάρτη;

«Είναι αλήθεια ότι σε πολλές σχολές που έχουν λεφτά, όπως η Ιατρική Σχολή, η διαφθορά είναι απίστευτη. Στην Αθήνα το 40% των καθηγητών Ιατρικής είναι συγγενείς μεταξύ τους. Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει σε μικρότερο βαθμό στις νομικές ή στις πολυτεχνικές, όπου όμως δεν υπάρχουν τόσες "αιμομικτικές" παρουσίες. Από την άλλη πλευρά, η σχέση του Πανεπιστημίου με το κράτος που του παρέχει τους πόρους για τη λειτουργία του είναι αναπόφευκτη ως προς τη λογοδοσία χρήσης. Πιστεύω ότι ένας διαφανής προγραμματισμός μπορεί να απαλλάξει τα ιδρύματα από τον ασφυκτικό κρατικό εναγκαλισμό. Οι μεγάλες πληγές των πανεπιστημίων σχετίζονται με την απουσία από τους τόπους διδασκαλίας, πρώτον, των αιωνίων φοιτητών-συνδικαλιστών και, δεύτερον, των καθηγητών που εκτελούν το μίνιμουμ των υποχρεώσεών τους. Ετσι, η κατάργηση του βιότοπου της απουσίας, που είναι η "αιώνια" φοίτηση, αφενός, και ο εξαναγκασμός παρουσίας διά της αξιολόγησης των καθηγητών, αφετέρου, αποτελούν τις δραστικές λύσεις».

- Η διάταξη του νέου νόμου-πλαισίου για την «αιώνια» φοίτηση θα «καθαρίσει» τα αμφιθέατρα;

«Πρέπει να σοβαρευτούμε σχετικά με αυτό το θέμα. Πού ακούστηκε τα 4 έτη φοίτησης να γίνονται 10; Η "αιώνια" φοίτηση και ο τρόπος εκλογής των πρυτάνεων από τις φοιτητικές παρατάξεις είναι τα μεγάλα προβλήματα των πανεπιστημίων. Ολοι ξέρουν ότι, ως πρόσφατα, οι πρυτάνεις εκλέγονταν από τις πανίσχυρες φοιτητικές παρατάξεις. Ο Λαλιώτης, ο Τζουμάκας, ο Μεϊμαράκης, ο Βουλγαράκης ήταν τα "διαμάντια" των φοιτητικών παρατάξεων που έλυναν και έδεναν μέσα στα πανεπιστήμια και μετά πολιτεύονταν με επιτυχία. Εγώ επιμένω ότι εκτός της καθολικής ψηφοφορίας των φοιτητών που ψηφίστηκε με τον νέο νόμο θα έπρεπε να μειωθεί και το ποσοστό συμμετοχής τους στα εκλεκτορικά σώματα».

- Στο παρελθόν είχατε απειλήσει με παραίτηση αν οι προτάσεις σας δεν προχωρούσαν. Πώς θα αντιμετωπίσετε τον νέο υπουργό Παιδείας; Θέλετε να παραμείνετε στη θέση σας και τι απαντάτε σε εκείνους που λένε ότι όργανα όπως το ΕΣΥΠ χρησιμοποιούνται ως άλλοθι από τους εκάστοτε κυβερνώντες για να επιβάλλουν τις πολιτικές τους;

«Θα παραμείνω στο ΕΣΥΠ όσο μπορώ να προσφέρω στη μεταρρύθμιση. Πιστεύω στον νέο υπουργό γιατί τον γνωρίζω από το υπουργείο Εξωτερικών ως ευφυή και τίμιο άνθρωπο. Ξέρει και αυτός καλά ότι "της εκπαίδευσης οι καιροί ου μενετοί". Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν θα συνεχίσω να επιμένω στις απόψεις μου. Εχω την ελπίδα ότι μπορούμε με την προσφορά και τη συμπεριφορά μας να κάνουμε τον υπουργό Παιδείας τον άνθρωπο που θα μάθει σε βάθος τα θέματα της εκπαίδευσης και θα μπορεί να προτείνει λύσεις. Να μην παίρνει απλά εντολές από "επάνω". Γιατί τι οδηγίες θα είναι αυτές; Ξέρει ο Πρωθυπουργός τα θέματα της Παιδείας σε βάθος; Οχι. Απλά σηκώνεται το πρωί και λέει στον κάθε υπουργό να μην του δημιουργήσει πρόβλημα. Ποιον ρωτάει δηλαδή για τα θέματα της Παιδείας; Τον Ρουσόπουλο; Ας τον κάνουμε εμείς λοιπόν να ρωτάει τον Στυλιανίδη. Και να ξέρει ότι η απάντηση που θα πάρει θα είναι σοβαρή γιατί είναι γνώστης του τομέα του σε βάθος».

- Τι μήνυμα θα στέλνατε στους συναδέλφους σας της ΠΟΣΔΕΠ βλέποντας από μακριά τις κινητοποιήσεις που παρέλυσαν πέρυσι τα πανεπιστήμια;

«Η ΠΟΣΔΕΠ ως συνδικαλιστικό όργανο των πανεπιστημιακών, αντί να ασχολείται με τα αιτήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας (αναφέρω ενδεικτικά τις 1.000 υπογραφές πανεπιστημιακών) υπέρ των μεταρρυθμίσεων, μάχεται για τη συντήρηση του status quo στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτή τη φορά όμως δεν θα έχει το άλλοθι του άρθρου 16 για να ισχυρίζεται ότι προστατεύει το δημόσιο Πανεπιστήμιο από την ιδιωτικοποίηση».

- Περί ιδιωτικών πανεπιστημίων;

«Η γνώμη μου ήταν πάντοτε ότι δεν θα υπάρξουν αξιόλογα ιδιωτικά πανεπιστήμια εδώ, όπως δεν υπήρξαν (με λίγες εξαιρέσεις) αλλού στην Ευρώπη. Ας αναβάλουμε, συνεπώς, αυτή τη συζήτηση».